De Educaid.be conferentie over “The cross-impact of climate change and education”, die plaatsvond op 20 en 21 oktober 2022 in Brussel, heeft de rol van het onderwijs als onmisbaar element in de strijd tegen klimaatverandering benadrukt. Tijdens deze conferentie kwamen aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden diverse oplossingen aan bod, maar het werk is daarmee verre van af. Eén ding hebben we zeker onthouden: meer dan ooit moeten we lerenden, leerkrachten, schoolleiders, beleidsmakers en alle andere onderwijsactoren, ondersteunen om kinderen en jongeren de middelen te geven om te leren, te handelen en een stem te hebben in de strijd tegen klimaatverandering.
Hieruit zijn een aantal beleidsaanbevelingen gekomen die we deelden met Caroline Gennez, Minister van Ontwikkelingssamenwerking.
1. Steun de professionele ontwikkeling van alle onderwijsactoren op permanente basis door
- alle leerkrachten gedurende hun hele loopbaan kennis bij te brengen over klimaatverandering (basis en voortgezette opleiding);
- met en voor leerkrachten toegankelijke, gratis en kwalitatieve opleidingsmodules over klimaatverandering te ontwikkelen;
- de impact te evalueren van lokale en internationale overheidsinitiatieven die leerkrachten betrekken bij klimaatacties.
2. Integreer klimaatverandering in de leerplannen door
- klimaatverandering een duidelijke plaats te geven binnen de opleiding over duurzame ontwikkeling en door de uitwerking van milieuvriendelijke onderwijsprogramma's te ondersteunen;
- schooluitstapjes te organiseren naar plaatsen waar de gevolgen van klimaatverandering duidelijk zichtbaar zijn;
- door docenten en studenten te motiveren om wedstrijden, studiereizen of andere relevante projecten te organiseren waar ze actief aan klimaatprocessen kunnen bijdragen en door jongeren een stem te geven in internationale evenementen.
3. Bevorder partnerschappen tussen de klimaat- en de onderwijssector (multisectorale aanpak) door
- partnerschappen op te zetten met actoren uit de openbare en de particuliere sector en het maatschappelijk middenveld om concrete acties ter bestrijding van de klimaatverandering te organiseren in scholen (bv. vergroening van scholen, gebruik van hernieuwbare energiebronnen, duurzame voeding in schoolkantines ...)
- in te zetten op de rol die hoger onderwijs kan spelen bij het vinden en opzetten van innovatieve onderwijsprojecten rond klimaatverandering.
4. Bevorder een eerlijke en inclusieve deelname van alle “change agents” door
- ervoor te zorgen dat leerkrachten, vakbonden, studentenorganisaties, lokale gemeenschappen en inheemse bevolkingsgroepen betrokken worden bij de ontwikkeling van onderwijs- en klimaatbeleid;
- kinderen, jongeren en studenten te steunen in hun rol als "change agents", door technische en financiële middelen ter beschikking te stellen zodat zij deze rol kunnen vervullen en gehoord worden in nationale en internationale besluitvorming en evenementen.
5. Bevorder een groene en klimaatbestendige schoolinfrastructuur en -voorziening door
- bij de bouw van groene scholen de gemeenschappen te ondersteunen en de eindgebruikers te betrekken bij het ontwerpproces, waardoor de energie- en klimaatstress wordt verminderd en de slaagkans van het project wordt vergroot;
- het onderhoud, de reparatie en de recyclage van elektronische apparatuur voor afstandsonderwijs te organiseren;
- ervoor te zorgen dat alle onderwijsfaciliteiten veilig, klimaatbestendig en duurzaam zijn.
6. Leer van goede praktijken en schaal ze op door
- multistakeholder platformen op te zetten voor discussie en uitwisseling over klimaatverandering en onderwijs;
- strategieën voor duurzaamheid, ondersteuning en opschaling van succesvolle milieu-educatieprojecten te waarderen;
- de diverse kennis en tradities die de diepe verbondenheid van mens en natuur belichamen te erkennen en te onderwijzen.
Copyright foto: www.outset.pictures
